مروری بر رمزارز بیت کوین

به عبارت ساده, بیت کوین یک فرم دیجیتالی از پول نقد است. هرچند که برخلاف ارز های سنتی( پول فیات), هیچ بانک مرکزی آن را کنترل نمیکند. هر واحد از رمزارز بیت کوین منحصربه فرد است، بنابراین نمی توان آن را کپی یا از بین برد. به علاوه بیت کوین در یک شبکه توزیع شده (distributed ledger) کار میکند که توسط هزاران کامپیوتر در سراسر جهان نگهداری میشود.

 از دهه های گذشته، تولید و ارائه تقریباً همه چیز، از وب سایت ها گرفته تا پردازشگرها و برنامه نویسی های شبکه ای، به شدت وابسته به این حقیقت بوده اند که اطلاعات دیجیتالی را میتوان به سرعت و به آسانی، بدون پرداخت هیچ هزینه ای کپی کرد. بدیهی است، براساس این ویژگی جهانی داده ها، هزاران شبکه و فناوری کامپیوتری ایجاد شده است. زمانی نگذشت که دانشمندان کامپیوتری و توسعه دهندگان، فکری به حال اقتصاد داده ها کرده و سؤالاتی را مطرح نمودند: اگر داده ها قابل کپی نباشند چه می شود؟ اگر داده ها به صورت قطعات منحصربه فرد و غیرقابل کپی تبدیل شوند که بتوان از کاربری به کاربر دیگر منتقل شود، چه اتفاقی می افتد؟

این سؤالات و پیامدهای پس از آن، درنهایت این حقیقت را روشن ساختند که داده های منحصر به فردی که نمیتوانند کپی شوند، میتوانند به عنوان رمزارزها استفاده شوند. اگرچه انواع دیگری از رمزارزها وجود دارد، اما بیت کوین اولین ارزی بود که تکنیک های رمزنگاری را اعمال کرده و به طور کلی این مدل از اقتصاد را راه اندازی نمود. اکثر مردم در این بازه زمانی تجربه خاصی با بیت کوین ندارند. بنابراین عادی است که این سؤال برایشان پیش بیاید که بیت کوین چیست؟ و نحوه کارکرد آن چگونه است؟

بیت کوین چیست؟

همانطور که گفته شد بیت کوین اولین رمزارزی بود که تولید شد. این فرم دیجیتالی از پول با کلاهبرداری و تقلب بسیار مقاوم است و همچنین در یک سیستم مالی غیرمتمرکز استفاده می شود. بیت کوین به عنوان یک رمزارز، توسط هزاران کد نگهداری میشود. به عبارت دیگر، این رمزارز یک نرم افزار متن باز است که توسط جامعه ای بزرگ از توسعه دهندگان کنترل میشود. در ابتدا این نرم افزار به عنوان بیت کوین نامگذاری شد، اما پس از پیشرفت این تکنولوژی و تولید فورک های متعدد، به منظور جلوگیری از اشتباهات، به طور رسمی در سال ۲۰۱۴ با نام Bitcoin Core  معرفی شد. بیت کوین توسط یک نهاد واحد و خاص کنترل نمی شود، بلکه توسط تعداد زیادی رایانه (گره) در سراسر جهان پایدار میشود. شبکه بیت کوین همچنین در یک پوشه توزیع شده، به نام بلاکچین حضور دارد. بلاکچین نیز مسئول حفظ یک لیست سازمان یافته از تمام معاملات میباشد. بدین صورت که این معاملات و اطلاعات به بلوک های مرتبط وصل شده و تشکیل زنجیره ای از بلوک ها را میدهد.

حال آنکه باتوجه به ویژگی های متفاوت دو مفهوم بیت کوین و بلاکچین، امکان اشتباه بین این دو وجود دارد.

پس بیایید مرور کوتاهی بر مفهوم بلاکچین داشته باشیم.

بلاکچین چیست؟

اساساً بلاکچین، مجموعه ای از سوابق است. بسیار شبیه به یک پرونده توزیع شده و یا یک پایگاه داده شفاف. حال آنکه منحصربه فرد بودن این بستر به دلیل نحوه تأیید، ثبت و نگهداری این سوابق میباشد.

ایده داده های منحصربه فرد، غیرقابل تغییر و غیرقابل کپی در روزهای ابتدایی، برنامه نویسان را کمی نگران کرده بود. چرا که این سؤال پیش آمده بود که از آنجایی که داده های ذخیره شده بر روی یک دیسک، به راحتی قابل تغییر میباشند، چه کسی می تواند ثابت کند که کدام نسخه، اصلی و مشروع است؟ این سؤال مشکل بزرگی بود تا زمانی که اولین آرکی تایپ بلاکچین توسط  Stuart Haber وScott Stornetta راه اندازی شد. بدین صورت که این اشخاص برای اولین بار، از رمزنگاری داده ها در بلوک ها، به عنوان راهی برای جلوگیری از دزدی و کلاهبرداری استفاده نمودند. کار Haber و Stornetta  قطعاً الهام بخش کار Hal Finney و بسیاری دیگر از دانشمندان کامپیوتری شد، که در نهایت منجر به تولید بیت کوین شد. سپیدنامه رمزارز بیت کوین اولین بار توسط ساتوشی ناکاماتو در سال ۲۰۰۸ نوشته و اولین بلوک آن در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹ استخراج شد.

توزیع شده، شفاف و امن

تکنولوژی بیت کوین برای حفظ یکپارچگی داده ها طراحی شده است. بدین صورت که هر معامله به صورت دیجیتالی امضا شده و توسط روش های رمزنگاری تأیید میشود که نتیجه حاصل از آن اطمینان از این امر است که ارزهای معامله شده تنها یک بار استفاده میشوند. اگر  تأییدیه معامله معتبر شناخته شود، به طور دائمی در شبکه بلاکچین و از طریق فرآیند استخراج (Mining) ثبت میشود.

یکی دیگر از لایه های مهم امنیتی، متکی بر این واقعیت است که داده های معاملاتی، در طیف وسیعی از گره ها، در سراسر جهان توزیع می شوند. این بدان معنی است که اگر داده ها در یک گره تغییر کنند، تمام افرادی که در شبکه حضور دارند، از این تغییر باخبر میشوند. این فرآیند توسط یک الگوریتم اجماع، به نام اثبات کار (Proof Of Work) کنترل میشود. (مفهوم اثبات کار به صورت مقاله ای جداگانه در این وب سایت وجود دارد.)

به طور کلی پروتکل بیت کوین به گونه ای طراحی شده است که بیش از ۲۱ میلیون کوین صادر نخواهد شد. کوین های جدید از طریق فرآیند استخراج تولید شده و بر عملکردهای رمزنگاری هش تکیه دارند که براساس الگوریتم POW تنظیم می شوند.

به عبارت دیگر، بلاکچین به عنوان یک پوشه توزیع شده عمل میکند که تمام معاملات را ثبت کرده و نسبت به تغییر و کپی بسیار مقاوم است. سوابق این پایگاه داده ها را نمیتوان تغییر داد و بدین ترتیب این شبکه میتواند مفهوم واقعی اسناد دیجیتالی را اجرا کند و هر بیت کوین را به یک فرم منحصربه فرد و غیرقابل کپی از یک دارایی دیجیتالی تبدیل کند.

سخن آخر

 رمزارزها در حال حاضر در طیف گسترده ای از زمینه ها استفاده میشوند. تکنولوژی بلاکچین کاربران را قادر میسازد تا معاملات را با هزینه تراکنش بسیار پایین و بدون نیاز به اشخاص ثالث مانند بانک ها و مراکز مالی انجام دهند. امید است که این تکنولوژی در آینده برای تمام گروه های داده ها و نه فقط معاملات مالی به کار رود.